بررسی همدید کنش های چرخندی بر روی ایران

یکی از مکانیسم های مهمی که باعث ایجاد ناپایداری و تراکم در جو می شود، سامانه های چرخندی است. این پژوهش به بررسی رقومی مراکز چرخندی مؤثر بر ایران و مناطق چرخندزایی و ارتباط آنها با بارش کشور می پردازد. برای تحصیل این هدف از داده های بازکافت شده ارتفاع ژئوپتانسیل NCEP/NCAR با تفکیک زمانی شش ساعته و تفکیک مکانی ۵/۲ × ۵/۲ درجه، در شش تراز اول جو برای سال 1371 ش. استفاده شده است. با توجه به محاسبات انجام شده، مشخص گردید که بیشینه درصد فراوانی چرخندهای سه تراز اول جو در فصل زمستان، تراز 700 هکتوپاسکال در فصل پاییز و دو تراز 600 و 500 هکتوپاسکال در فصل بهار رخ میدهد. مراکز چرخندزایی که چرخندهای آنها کشور ایران را تحت تأثیر قرار میدهند، شامل منطقه چرخندزایی جنوا، جنوب ایتالیا، جزایر سیسیل و کم فشار گنگ است. همبستگی بین درصد فراوانی فصلی چرخندها با میانگین بارش فصلی کشور نشان می دهد که بین درصد فراوانی چرخندها با میانگین بارش کشور رابطه همبستگی مثبت وجود دارد.